آنچه در این مقاله میخوانید
تنقیه یا انما، روشی پزشکی است که با وارد کردن مایع (آب، محلول نمک، یا داروهای خاص) به داخل روده از طریق راستروده (رکتوم) انجام میشود. این کار با هدف تخلیه روده از مدفوع سفت شده، پاکسازی روده برای اقدامات پزشکی یا درمان یبوست شدید انجام میشود. روش تنقیه به صورت درمانی و تشخیصی کاربرد دارد و با استفاده از کیتهای مخصوص و نظارت پزشک در مراکز درمانی یا منزل قابل انجام است.
کاربردهای تنقیه:
درمان یبوست شدید: کمک به نرم کردن و خارج کردن مدفوع از روده.
تخلیه روده: پاکسازی کامل روده قبل از جراحی، کولونوسکوپی یا سایر اقدامات پزشکی.
درمان برخی بیماریها: در موارد حاد انسداد روده یا سایر بیماریهای گوارشی کاربرد دارد.
نحوه انجام تنقیه:
1. آمادهسازی: از کیت تنقیه شامل کیسه یا بطری مخصوص، لوله یا نازل و محلول مناسب (آب ولرم، سالین، گلیسیرین) استفاده میشود.
2. اجرای عمل: مایع به آرامی وارد راستروده میشود تا روده را تحریک و تخلیه کند.
3. تخلیه روده: پس از ورود مایع و تحریک روده، فرد مدفوع خود را دفع میکند.
نکات مهم:
تنقیه باید تحت نظر پزشک انجام شود و با دستور متخصص گوارش انجام میشود.
برای انجام تنقیه در خانه، کیتهای مخصوص از داروخانهها قابل تهیه است.
از روشهای درمانی دیگر مانند رژیم غذایی و ورزش برای رفع
یبوست ترجیح داده میشود.
رکتوم آخرین قسمت روده بزرگ است که در آن به مقعد متصل میشود. تنقیه فرآیند قرار دادن مایع در روده بزرگ برای تسریع عملکرد روده است. در درمان یبوست، مسهلها، یعنی داروهایی که حرکات روده را تسریع میکنند، در مواردی که گزینههای دیگری مانند تغییر رژیم غذایی و ورزش کمکی نمیکند، به طور کلی ارجحیت دارند. در مواردی که این درمانها هیچ فایدهای را نشان نمیدهند میتوان از تنقیه استفاده کرد
تنقیه چه میکند؟
یبوست، یک شکایت رایج، زمانی رخ میدهد که مدفوع در روده بزرگ نمیتواند از طریق راست روده دفع شود. در بیماران مبتلا به یبوست، رودهها کندتر از حد طبیعی کار میکنند و سه یا کمتر دفع مدفوع در یک دوره هفت روزه اتفاق میافتد. یبوست خفیف معمولاً به دلیل عدم مصرف منظم غذاهای فیبردار یا عدم نوشیدن آب کافی ایجاد میشود. انجام ندادن فعالیتهای ورزشی روزانه یکی دیگر از عوامل ایجادکننده یبوست است. تنقیه برای تمیز کردن روده بزرگ در بیماران مبتلا به مشکلات یبوست استفاده میشود.
تنقیه نه تنها در صورت یبوست، بلکه قبل از عکسبرداری با اشعه ایکس یا کولونوسکوپی (معاینه روده بزرگ با دوربین) استفاده میشود که امکان تجسم روده بزرگ را فراهم میکند. به لطف تمیز کردن رودهها، کمک میکند تا پولیپهایی که در روده بزرگ یافت میشوند با وضوح بیشتری مشاهده شوند.
تنقیه برای یبوست چگونه انجام میشود؟
روش انجام تنقیه به شرح زیر است:
قبل از تنقیه:
پزشکان ممکن است از بیمار بخواهند که به رژیم غذایی خاصی روی بیاورد. این رژیم معمولاً شامل غذاهایی است که حاوی فیبر متراکم هستند و کار رودهها را تسریع میکنند. با این حال، این توصیهها ممکن است بسته به اینکه چرا بیمار به تنقیه نیاز دارد متفاوت باشد. تنقیه را میتوان در خانه یا بیمارستان اعمال کرد.
محلول تنقیه میتواند به صورت آماده باشد یا در نتیجه مخلوط کردن برخی مواد به دست آید. بنابراین هنگام تهیه محلول آبی تنقیه باید دقت شود. به منظور کاهش فشار روی روده بزرگ تخلیه مثانه (کیسه ادرار) با ادرار مفید است. میتواند به تنهایی و همچنین توسط بستگان بیمار اعمال شود. از آنجایی که تنقیه ممکن است نیاز فوری به توالت ایجاد کند، توصیه میشود که استفاده از آن در نزدیکی توالت انجام شود. در حین استفاده باید پاها را به سمت شکم کشید تا تنقیه راحتتر به رودهها منتقل شود.
در حین تنقیه:
برای قرار دادن آسان لوله تنقیه میتوان ژل روانکننده را در انتهای لوله اعمال کرد. اندازهگیری باید قبل از عمل انجام شود و نوک لوله تنقیه نباید بیش از ده سانتیمتر به سمت راست روده پیش رود. پس از وارد شدن لوله تنقیه به رکتوم، محلول داخل لوله باید فشرده شود تا خالی شود. تنفس عمیق در طول این فرآیند باعث آرامش بیمار میشود. پس از پایان عمل، نوک لوله به آرامی از رکتوم خارج میشود. هنگامی که لوله برداشته میشود، بیماران احساس میکنند که باید بلافاصله به توالت بروند. اگر هدف تنقیه تمیز کردن روده باشد، باید مقداری محلول در روده باقی بماند. به طور کلی، نگه داشتن تنقیه در روده به مدت ۵ دقیقه کافی است.
پس از پایان عمل:
نوک لوله به آرامی از رکتوم خارج میشود. هنگامی که لوله برداشته میشود، بیماران احساس میکنند که باید بلافاصله به توالت بروند. اگر هدف تنقیه تمیز کردن روده باشد، باید مقداری محلول در روده باقی بماند. به طور کلی، نگه داشتن تنقیه در روده به مدت ۵ دقیقه کافی است.
در برخی موارد، تنقیه برای کودکان یا نوزادان لازم است. قبل از استفاده از تنقیه در کودکان یا نوزادان، مهم است که با متخصص اطفال تماس بگیرید و تنقیه را مطابق با توصیههای او انجام دهید
دیدگاه ها