آنچه در این مقاله میخوانید
عبارت "قاتل سفره نمک است" به «نمک پنهان» اشاره دارد که به صورت مستقیم در آشپزی یا سر سفره اضافه نمیشود، بلکه از طریق مواد غذایی فرآوریشده و آماده مانند چیپس و غذاهای رستورانی وارد بدن میشود و به سلامتی آسیب میزند.
نمک پنهان چیست؟
نمک پنهان نوعی سدیم است که در مواد غذایی مختلفی یافت میشود و مصرفکننده از میزان بالای آن بیخبر است.
بسیاری از مواد غذایی آماده مانند اسنکها، غذاهای فرآوریشده، کنسروها و غذاهای رستورانی حاوی مقادیر بالایی نمک هستند.
نمک پنهان چیست؟
نمک پنهان نوعی سدیم است که در مواد غذایی مختلفی یافت میشود و مصرفکننده از میزان بالای آن بیخبر است.
بسیاری از مواد غذایی آماده مانند اسنکها، غذاهای فرآوریشده، کنسروها و غذاهای رستورانی حاوی مقادیر بالایی نمک هستند.
چرا نمک پنهان "قاتل خاموش" است؟
مصرف بیش از حد نمک پنهان، حتی بدون اضافه کردن نمک به غذا، میتواند باعث افزایش فشار خون شود.
فشار خون بالا یک عامل خطر جدی برای بیماریهای قلبی عروقی، سکته مغزی و نارسایی کلیه است.
راهکار چیست؟
با آگاهی از میزان نمک پنهان در غذاهای مصرفی، میتوان این خطرات را کاهش داد.
تمرکز بر مصرف غذاهای تازه و خانگی و کاهش مصرف غذاهای فرآوریشده و آماده، روش مؤثری برای کنترل مصرف نمک است.
نمک پنهان در غذا
ریاض غیرتمند، متخصص قلب و عروق، در گفتوگو با خبرنگار مهر درباره تأثیرات مصرف زیاد نمک پنهان گفت: نمک پنهان در غذاهای فرآوریشده، نان، دوغ، پنیر، فرآوردههای گوشتی، غذاهای کنسروی، انواع سسها، سوپهای آماده، غذاهای منجمد و حتی برخی غلات صبحانه یافت میشود.
وی افزود: این نمکها سهم زیادی در دریافت روزانه سدیم دارند و متأسفانه مصرف روزانه ما در این غذاها بسیار است و مصرف بیش از حد سدیم که عنصر اصلی نمک است، اصلیترین عامل بروز پرفشاری خون است که زمینه ساز بیماریهای قلبی و عروقی، سکته مغزی و نارسایی قلبی میشود.
وی ادامه داد: مصرف زیاد غذاهایی که در آن نمک پنهان است دفع کلسیم از ادرار را افزایش میدهد که به کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر پوکی استخوان، فشار بر کلیهها بهویژه در سالمندان و افراد با بیماری زمینهای منجر میشود.
وی با تاکید بر وجود نمکهای پنهان در مواد غذایی، به حذف نمکدان از سفره و اضافه کردن آن به غذاها تاکید کرد و هشدار داد: افزایش خطر مرگ زودرس از پیامدهای افزودن نمک به غذا است، حتی به صورت اندک پس از پخت غذا که میتواند بهطور قابل توجهی ریسک مرگ زودرس را افزایش دهد.
عباسعلی غیور نجفآبادی، دیگر متخصص بیماریهای قلب و عروق، توصیه کرد برای سلامتی بدن بهخصوص قلب و عروق، مصرف نمک، بهویژه اضافه کردن نمک به غذاهای آماده و فرآوریشده را کاهش دهیم.
وی افزود: نان و فراوردههای نانی سهم اصلی از دریافت سدیم در بسیاری از کشورها را دارند، بنابراین باید از استفاده نمک برای خوراکیهای ترکیبی با نان جلوگیری کرد.
وی با اشاره به گسترش زندگیهای ماشینی عنوان کرد: غذاهای آماده و کنسرو شده مانند سوپهای آماده، سسها، گوشتهای فرآوریشده مثل سوسیس، کالباس و غذاهای منجمد از جمله غذاهایی است که بیشترین نمکهای پنهان در غذاها را دارد.
غیور نجف آبادی ادامه داد: محصولات لبنی، غذاهای رستورانی ادویهها و چاشنیها مثل کچاپ، سس سویا، سس سالاد، غذاهای صبحانهای آماده مثل کورن فلکس، پنکیک آماده از دیگر غذاهایی است که نمکهای پنهان دارند.
این متخصص چون دیگر متخصصان مهمترین راهکار کاهش مصرف نمک و نمک پنهان را «خرید هوشمندانه» و مطالعه برچسب مواد غذایی و انتخاب اقلام با عنوان «کمنمک» یا «بدون نمک» عنوان کرد.
وی از کاهش استفاده از غذاهای آماده و فرآوریشده، اصلاح دستور پخت خانگی، استفاده کمتر از نمک، جایگزین کردن طعمدهندههای طبیعی مانند لیمو، سبزیجات معطر و سرکه را از راهکارهای کاهش مصرف نمک پنهان در غذاها نام برد.
غیور نجفآبادی با بیان اینکه تشکلهای غیردولتی در این موضوع فعال هستند، ادامه داد: در سالهای اخیر افزایش آگاهی عمومی، کمپینهای آموزشی و برچسبگذاری رنگی بر بستهبندی برخی از مواد غذایی در ایران به چشم میخورد اما نیازمند برنامههای طولانی مدتی است تا مصرف متعادل نمک بهعنوان یک اصل در سلامتی و پخت غذا نهادینه شود.
میزان مصرف نمک در ایران و جهان
سازمان جهانی بهداشت میزان مصرف نمک را کمتر از ۵ گرم در روز (کمتر از یک قاشق مربا خوری) عنوان کرده است در حالی که میانگین مصرف نمک در ایران حدود ۹.۵ تا ۱۰ گرم در روزاست و در مصرف نمک بعد از کشور هند قرار دارد.
نمک پنهان به شکلی جدی و ناملموس سلامت عمومی را در ایران و سراسر جهان تهدید میکند. مصرف نمک فراتر از سطح مجاز جهانی، به ویژه از مسیر غذاهای آماده، نان و محصولات فرآوریشده چالش اصلی بسیاری کشورها از جمله ایران است.
سیاستهای ملی، آموزش عمومی و اصلاحات صنایع غذایی برای کاهش مصرف نمک پنهان ضرورت اساسی دارند.
دیدگاه ها